Pehea e "aʻo" ai nā ʻīlio e hoʻomaopopo i nā kānaka?

Ua ʻike nā kānaka ʻepekema hiki i nā ʻīlio ke hoʻomaopopo i nā kānaka, ʻo ia hoʻi, nā ʻano kanaka. Hiki iā ʻoe ke hōʻoia i kēia ma ka pāʻani ʻana i kahi pāʻani kamaʻilio diagnostic me kāu ʻīlio. ʻO kēia hiki ke hoʻokaʻawale i nā ʻīlio mai ko mākou ʻohana pili loa - nā ʻīlio nui.

Akā, pehea i ulu ai nā ʻīlio i kēia mākaukau? Ua nīnau nā mea noiʻi a puni ka honua i kēia nīnau a hoʻomaka e ʻimi i kahi pane.

Nā hoʻokolohua ʻīlio

ʻO ka wehewehe maopopo loa ʻana, ʻo nā ʻīlio, ma ka hoʻolilo ʻana i ka manawa me nā poʻe, e pāʻani pū me mākou a nānā iā mākou, ua aʻo wale ʻia e "heluhelu" iā mākou. A ua like kēia wehewehe ʻana i ka lokahi i ka wā i komo ai nā ʻīlio makua i nā hoʻokolohua, hiki ke hoʻoponopono i nā pilikia kamaʻilio e hoʻomaikaʻi i nā "hola lele".

No ka ho'āʻoʻana i kēia kuhiakau, ua hoʻoholo nā kānakaʻepekema e hoʻokolohua me nā'īlio. Ua like lākou me nā ʻīlio makua. ʻO ka haʻawina e pili ana i nā ʻīlio mai ka 9 a hiki i ka 24 mau pule, me kekahi o lākou e noho ana i nā ʻohana a hele i nā papa hoʻomaʻamaʻa, a ʻaʻole i loaʻa i kekahi poʻe nā mea nona a ʻaʻole i ʻike iki me nā kānaka. No laila, ʻo ka pahuhopu, ʻo ka mea mua, e hoʻomaopopo i ka hoʻomaopopo ʻana o nā ʻīlio i nā kānaka, a ʻo ka lua, e hoʻoholo i ka ʻokoʻa ma waena o nā ʻīlio me nā ʻike like ʻole me ke kanaka.

ʻO nā ʻīlio 6 mahina i manaʻo ʻia e ʻoi aku ka mākaukau ma mua o nā ʻīlio 1,5 mau mahina, a ʻo ka mea i "hoʻohana ʻia" a hele i nā papa hoʻomaʻamaʻa e hoʻomaopopo ʻo ia i kahi kanaka ʻoi aku ka maikaʻi ma mua o ka ʻīlio e ulu ana e like me ka mauʻu ma ke alanui.

ʻO nā hopena o ke aʻo ʻana he mea kāhāhā nui i waena o nā ʻepekema. Ua wāwahi ʻia ke kuhiakau mua.

Ua ʻike ʻia he ʻoi aku ka maikaʻi o nā ʻīlio he 9 mau pule i ka "heluhelu" i nā ʻano o ka poʻe, ʻaʻole ia he mea nui inā noho lākou i loko o kahi ʻohana o nā mea hou, kahi o lākou ke kikowaena o ka nānā ʻana, a i ʻole ke kali nei no " hoʻohana ʻia”.

Eia kekahi, ua hoʻololi ʻia ma hope a hiki i nā ʻīlio i ka makahiki 6 mau pule ke hoʻomaopopo pono i nā ʻano kanaka a, ʻoi aku hoʻi, hiki iā lākou ke hoʻohana i kahi māka kūʻokoʻa ʻaʻole lākou i ʻike mua ma ke ʻano he clue.

ʻO ia hoʻi, ʻaʻohe mea e pili ana i ka "holo o nā hola" a ʻaʻole hiki ke lilo i wehewehe no ka mana kupaianaha o nā ʻīlio e hoʻomaopopo i nā kānaka.

Nā hoʻokolohua me nā ʻīlio hae

A laila hoʻopuka nā kānaka ʻepekema i kēia kuhiakau. Inā he ʻano kēia ʻano o nā ʻīlio liʻiliʻi, ʻo ia paha ka hoʻoilina o ko lākou mau kūpuna. A e like me kāu e ʻike ai, ʻo ke kupuna o ka ʻīlio ka ʻīlio. A no laila, pono e loaʻa i nā ʻīlio hae kēia mana.

ʻO ia hoʻi, inā mākou e kamaʻilio e pili ana i nā pae 4 o ka loiloi i manaʻo ʻia e Niko Tinbergen, ma kahi o ke kuhiakau ontogenetic kumu, ua ʻae nā ʻepekema i ke kuhiakau phylogenetic.

ʻAʻole i kumu ʻole ke kuhiakau. Ma hope o nā mea a pau, ʻike mākou e ʻimi pū ana nā ʻīlio hae a, ʻo lākou nā holoholona a me nā mea ʻaihue, hoʻomaopopo maoli kekahi i kekahi a me ka "ʻōlelo kino" o kā lākou mau mea i hōʻeha ʻia.

Pono e hoʻāʻo ʻia kēia kuhiakau. No kēia, pono e ʻimi i nā ʻīlio hae. A ua hoʻopili nā mea noiʻi iā Christina Williams, nāna i hana ma The Wolf Hollow wolf sanctuary ma Massachusetts. Ua hānai ʻia nā ʻīlio hae ma kēia wahi e nā poʻe ma ke ʻano he mau ʻīlio, no laila ua hilinaʻi nui lākou i ke kanaka a makemake e kamaʻilio pū me ia, ʻoi aku hoʻi me ka "wolf nanny" Christina Williams.

Me nā ʻīlio hae, ua hoʻokō ʻia nā ʻano like ʻole o kahi pāʻani diagnostic no ka kamaʻilio (ka hoʻomaopopo ʻana i nā hana). A me ka hoʻomanawanui ʻana o kēia mau ʻīlio hae i ka poʻe, ua hōʻike ʻia nā hoʻokolohua ʻaʻole hiki iā lākou ke "heluhelu" i nā ʻano kanaka a ʻaʻole i ʻike iā lākou he hōʻailona. ʻAʻole lākou i nānā iki i nā kānaka i ka wā e hoʻoholo ai. ʻOiaʻiʻo, ua hana like lākou me nā ʻoki nui.

Eia kekahi, ʻoiai i ka wā i aʻo ʻia ai nā ʻīlio hae e "heluhelu" i nā ʻano kanaka, ua loli ke kūlana, akā ʻaʻole i hiki i nā ʻīlio hae.

ʻO ka ʻoiaʻiʻo paha ʻaʻole makemake nui nā ʻīlio i ka pāʻani ʻana i nā pāʻani kanaka, manaʻo nā mea noiʻi. A no ka hoʻāʻo ʻana i kēia, hāʻawi lākou i nā pāʻani hoʻomanaʻo ʻīlio hae. A i loko o kēia mau hoʻāʻo ʻana, ua hōʻike nā mea ʻaihue hina i nā hopena maikaʻi. ʻO ia hoʻi, ʻaʻole ia he mea no ka makemake ʻole e kamaʻilio me ke kanaka.

No laila ʻaʻole i hōʻoia ʻia ka hypothesis o ka hoʻoilina genetic.

He aha ka mea huna a ka ʻīlio?

I ka hāʻule ʻana o nā kuhiakau mua ʻelua, ka mea i maopopo loa, ua nīnau ka poʻe noiʻi i kahi nīnau hou: ma muli o ke ʻano o ka hoʻololi genetic i ke ala i ka home, ua haʻalele nā ​​ʻīlio mai nā ʻīlio? Ma hope o nā mea a pau, ua hana ʻo evolution i kāna hana, a ʻokoʻa maoli nā ʻīlio mai nā ʻīlio hae - malia paha ʻo ka hoʻokō ʻana o ka evolution i aʻo ʻia e nā ʻīlio e hoʻomaopopo i nā kānaka ma ke ʻano ʻaʻole hiki i nā mea ola ʻē aʻe ke hana? A no ia mea, lilo nā ʻīlio hae i ʻīlio?

Ua hoihoi ke kuhiakau, aka pehea e hoao ai? Ma hope o nā mea a pau, ʻaʻole hiki iā mākou ke hoʻi i hope he ʻumi mau makahiki a hele hou i ke ala holoʻokoʻa o ka ʻīlio hae.

Eia nō naʻe, ua hoʻāʻo ʻia kēia kuhiakau ma muli o kahi kanaka ʻepekema mai Siberia, nāna i hana i kahi hoʻokolohua no 50 mau makahiki i ka home o nā alopeke. ʻO kēia hoʻokolohua i hiki ai ke hōʻoia i ke kuhiakau evolutionary o ke kumu o ka hiki o nā ʻīlio i ka launa pū ʻana me nā kānaka.

Eia naʻe, he moʻolelo hoihoi kēia i kūpono i ka moʻolelo kaʻawale.

Heluhelu mai: ʻO ka mālama ʻana i nā ʻīlio, a i ʻole pehea i kōkua ai nā alopeke e hōʻike i kahi huna ʻīlio nui